Lubuskie Towarzystwo Naukowe
Archiwum Państwowe w Zielonej Górze
Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. C. Norwida w Zielonej Górze
Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Zielonogórskiego
zapraszają do udziału w drugiej konferencji z cyklu
organizowanej pod hasłem
Konferencja będzie drugim spotkaniem poświęconym zintegrowanym badaniom nad Ziemią Lubuską. Pierwsze, zorganizowane w roku 2023 pod hasłem „Ziemia Lubuska jako przedmiot badań: rekonesans i zarys nowych perspektyw badawczych”, pozwoliło przybliżyć naukowy dorobek regionu i zarysować nowe ścieżki lubuskich badań regionalistycznych. Teraz przyszedł czas, by łącząc różne optyki, przyjrzeć się depozytowi kulturowemu, którym dysponuje region, zapytać o zabezpieczenie i wykorzystanie jego spuścizny. Liczymy na to, że podczas konferencji spotkamy się w szerokim gronie badaczy, ludzi nauki i kultury i że nasze spotkanie zainicjuje kolejny dialog – ważny i potrzebny, którego stawką jest pamięć i tożsamość miejsca.
które jeszcze niedawno pozostawało na marginesie naukowych zainteresowań, jest dziś przedmiotem ożywionej dyskusji, obejmującej coraz więcej dyscyplin badawczych. Zwrot archiwalny, inspirowany ponowoczesną myślą filozoficzną, sprawił, że zmieniło się nastawienie wobec miejsca, tradycyjne kojarzonego z gromadzeniem i zabezpieczaniem dokumentów; przemianie uległ też status pojęcia ‘archiwum’. Mianem tym, wykorzystując jego metaforyczny potencjał, określa się dzisiaj różne formy przechowywania i pamięci; natomiast archiwizacja jest traktowana jako zasada istnienia kultury.
Ten nowy zakres znaczeniowy chcemy uruchomić pytając o pamięć regionu, a ściślej – o ujętą w formę materialną pamięć miejsca, które do roku 1945 funkcjonowało w granicach Niemiec, a po wojnie ukonstytuowało się jako Ziemia Lubuska. Z perspektywy długiego trwania powojenna spuścizna regionu może się wydać uboga. Trudno zestawiać 800-lecie miasta, o którym przypomniał ubiegłoroczny jubileusz Zielonej Góry, z 80-leciem – będziemy je obchodzić w roku 2025 – istnienia Ziemi Lubuskiej. A jednak tożsamość dzisiejszych mieszkańców regionu kształtowała się właśnie w okresie ostatnich ośmiu dekad. W latach 1945-2025 żyli tu i tworzyli pisarze, artyści, uczeni; działały instytucje naukowe, oświatowe, kulturalne. Ten dorobek składa się dziś na pamięć miejsca i decyduje o jego aktualnym kształcie.
Zdajemy sobie sprawę, że znajdujemy się w ważnym momencie historii, gdy żegnamy ludzi, którzy po roku 1945 tworzyli to miejsce. Wraz z ich odejściem pojawia się pytanie o zabezpieczenie wytwarzanego przez lata dorobku. Zaniedbanie może spowodować rozproszenie i zanik tego, co stanowi istotny składnik regionalnej tożsamości. Dlatego przyświeca nam z jednej strony zainteresowanie dokumentem, z drugiej potrzeba ocalenia istniejącej spuścizny.
Podczas konferencji planujemy przyjrzeć się przede wszystkim powojennym formom pamięci zbiorowej, nie zapominając jednak o tym, co poprzedziło polską obecność na Ziemi Lubuskiej, archiwa traktujemy bowiem jako skarbnicą pamięci o całej przeszłości regionu. Interesują nas również kwestie, które dotyczą archiwizowania, w tym nowe możliwości, jakie oferuje dokonująca się dziś rewolucja cyfrowa.
1. Archiwa Ziemi Lubuskiej: ludzie, miejsca, instytucje
2. Dostępność i zabezpieczenie archiwum
3. Archiwum jako pamięć regionu
4. Regionalne badania archiwalne
Rejestracja na konferencję odbywa się przez formularz online:
Przewidujemy wpisowe w wysokości 350 złotych. Koszty dojazdu i noclegu uczestnicy pokrywają we własnym zakresie.